Οι μετακινήσεις ατόμων ή και ομάδων συνιστούν μία σταθερά στη ιστορική μεγάλη διάρκεια, που έχει όμως αποκτήσει νέες μορφές και σημασίες στις κοινωνίες της νεωτερικότητας, ενώ χαρακτηρίζει όλο και περισσότερο τη σημερινή «ρευστή» εποχή. Οι γεωπολιτικές συγκυρίες μάς καθιστούν θεατές, συχνά δε και υποκείμενα μιας διαδικασίας που εξελίσσει δυναμικά τις έννοιες του «ανήκειν», της πολιτισμικής καταγωγής και ένταξης, της πατρίδας, του εθνικού πολιτισμού και της πολυπολιτισμικότητας. Το φαινόμενο της μετανάστευσης αποτελεί μεν σταθερά στην ιστορία της ανθρωπότητας, ταυτόχρονα όμως βιώνεται και περιγράφεται ως σύμπτωμα μιας περιόδου κρίσης. Εντούτοις, αν και μπορεί να προκύπτει ως εξαναγκασμός σε μία δεδομένη χρονική στιγμή, με την πάροδο του χρόνου η μετοίκηση έχει τη δυνατότητα να μεταβάλλεται σε επιλογή και να ανασημασιοδοτείται: έτσι, σε μια ιστορική προοπτική, η μετανάστευση γίνεται «διασπορά».
Στην Ελλάδα, μετά από μία επταετία οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που έχει εγκατασταθεί ως μόνιμη και συνιστά συνθήκη ζωής για ένα ιδιαίτερα ευρύ πολιτικό και κοινωνικό φάσμα, η μετοίκηση αναδύεται ως μια νέα κανονικότητα. Εγκαινιάζεται, έτσι, μια νέα περίοδος μετανάστευσης στην ελληνική ιστορία, η οποία παρουσιάζει και νέες όψεις του φαινομένου, πλάι σε εκείνες που σχετίζονται με τον εγκλωβισμό, την προσφυγιά και την εξορία, αλλά και την κινητικότητα. Ταυτόχρονα, λόγω της παρούσας πολιτικής συγκυρίας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε χώρο διέλευσης ενός μεγάλου μεταναστευτικού και προσφυγικού ρεύματος, κυρίως από την Ασία και την Αφρική, το οποίο εισέρχεται, προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση σε άλλες χώρες της Ευρώπης, ανατροφοδοτώντας παράλληλα τη συζήτηση γύρω από τους όρους και τα όρια της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής, αλλά και γύρω από τις έννοιες της ευρωπαϊκής και εθνικής ταυτότητας, της πολυπολιτισμικότητας και της κοινωνικής συνοχής. Η λογοτεχνία, η οποία παρακολουθεί και σε ένα βαθμό ανταποκρίνεται και αντανακλά τις γεωπολιτικές εξελίξεις και τον αντίκτυπό τους στην καθημερινότητα, μπορεί να λειτουργήσει και ως ένας τόπος αναστοχασμού και κριτικής θεώρησης. Ο λογοτεχνικός λόγος έχει την δυνατότητα να συμβάλλει στο δημόσιο διάλογο, παρουσιάζοντας την εθνική και πολιτισμική ταυτότητα ως αντικείμενο διαπραγμάτευσης και αποδομώντας μια σύλληψη του πολιτισμού ως οιονεί ομοιογενούς φαινομένου με δεδομένες γεωγραφικές συντεταγμένες. Επίσης, η λογοτεχνία λειτουργεί ως ένα αρχείο προγενέστερων ιστορικών ή μυθικών μετακινήσεων, όπως η έξοδος από την Αίγυπτο, η περιπλάνηση του Οδυσσέα, η «ανακάλυψη» της Αμερικής μέσα από τις αφηγήσεις του Κολόμβου και του Κορτές: οι παλαιότερες αυτές αφηγήσεις λειτουργούν ως σημείο αναφοράς, κατασκευάζοντας γενεαλογίες ή και προσδίδοντας αρχετυπική πυκνότητα και ερμηνευτικό βάθος στα σημερινά βιώματα.
Το συνέδριο «Περάσματα, μεταβάσεις, διελεύσεις: όψεις μιας λογοτεχνίας εν κινήσει» επιδιώκει να συζητηθούν μεταβάσεις γεωγραφικές, συμβολικές, εννοιολογικές εξετάζοντας τη δυναμική της μετακίνησης στη λογοτεχνική αναπαράσταση και επιδιώκοντας, πέραν μιας στατικής θεώρησης του τόπου και του πολιτισμού, να χαρτογραφήσει μια ποιητική της κίνησης.
Οι διοργανωτές του συνεδρίου καλούν για ανακοινώσεις στις ακόλουθες θεματικές περιοχές:
- Η δυναμική της μετάβασης και της κινητικότητας σε κείμενα που έχουν ως αντικείμενο το συνεχές πέρασμα μεταξύ τόπων και χρόνων. Στη θεματική αυτή, θα μπορούσε να εξεταστεί κατά πόσο οι αφηγήσεις αυτές ανακαλούν παλαιότερα ιστορικά ή μυθικά σχήματα μετακινήσεων, δίνοντας μια ιστορική διάσταση στη λογοτεχνική αναπαράσταση.
- Η εμπειρία της «μετανάστευσης» και οι ουσιαστικές αλλοιώσεις που αυτή επιφέρει στην εικόνα της «πατρίδας» και της «ξενιτιάς». Στη θεματική αυτή περιοχή εμπίπτουν οι ακόλουθες παραλλαγές:
- Η αποξένωση από την πατρίδα: η επάνοδος σε μια ανοίκεια πατρίδα,
- Η οικειοποίηση της ξενιτιάς: μετατροπή της ξενιτιάς σε (νέα) πατρίδα,
- Η αναίρεση της «πατρίδας» και της «ξενιτιάς» ως σταθερών παραμέτρων,
- Η «εν διωγμώ» λογοτεχνία.
- Η εμπειρία της πατρίδας ως (ετεροτοπικού) τόπου μετάβασης (π.χ. η Ελλάδα ως σταθμός διερχομένων, ως σταυροδρόμι μεταναστευτικών πορειών), όπως και κείμενα που ανήκουν σε μία «ανέστια ή άνευ μόνιμης κατοικίας λογοτεχνία» από συγγραφείς που κινούνται μεταξύ χωρών και γλωσσών παράγοντας μορφές λογοτεχνίας, στις οποίες η ταυτότητα και το «ανήκειν» αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης (α-τοπικές μορφές της λογοτεχνίας με κριτήρια κειμενικά).
- Οι διαγλωσσικές πρακτικές γραφής: συγγραφείς που γράφουν σε άλλη γλώσσα από την μητρική τους και θεματοποιούν την σχέση μητρικής και ξένης γλώσσας, αντιπαραβάλλουν γλωσσικά και πολιτισμικά συστήματα οδηγώντας σε μια διαδικασία δυναμικής εξέλιξης της γλώσσας και αναιρώντας τις κατηγορίες της εθνικής λογοτεχνίας και της μεταναστευτικής λογοτεχνίας.
Οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να υποβάλουν πρόταση για ανακοίνωση, η οποία θα περιλαμβάνει τίτλο και περίληψη 300 λέξεων μέχρι τις 31 Ιουλίου 2016 στην επίκουρη καθηγήτρια κ. Ιωάννα Ναούμ (ηλεκτρονική διεύθυνση naoum@lit.auth.gr), προκειμένου να συμμετάσχουν στο συνέδριο, το οποίο οργανώνει ο Τομέας Μ.Ν.Ε.Σ. του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ. και θα διεξαχθεί στη Θεσσαλονίκη κατά την περίοδο 1-4 Μαρτίου 2017.
Η επιλογή των προτάσεων θα γίνει από την Επιστημονική Επιτροπή μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2016.
Κοινοποιήστε τις θέσεις εργασίας σας συμπληρώνοντας την φόρμα υποβολής αγγελιών.
Ενημερωθείτε για άρθρα που αφορούν σε άτομα με αναπηρία.
Συμπληρώστε το e-mail σας και θα λαμβάνετε περιοδικά το Δελτίο Τύπου της Ραδιοφωνικής Εκπομπής "Διασυνδεθείτε".
Παρακαλώ, όσοι διαθέτετε λογαριασμό e-mail του Δ.Π.Θ μην τον χρησιμοποιείτε για την εγγραφή σας στο newsletter της Δομής Απασχόλησης & Σταδιοδρομίας του Δ.Π.Θ.
Βρείτε πληροφορίες για Προπτυχιακές Σπουδές στο Δ.Π.Θ.
Αναζητήστε μεταπτυχιακά προγράμματα στη βάση δεδομένων του Δ.Π.Θ.
Αναζητήστε φορείς για Erasmus Placement
Βοηθήστε μας να γίνουμε καλύτεροι. Συμμετοχή στη δημοσκόπηση του Γραφείου Διασύνδεσης
